İş Güvenliği Uzmanı
Donanım sahibi mühendislik, mimarlık, teknik öğretmenler ve fen-edebiyat fakültelerinin fizik veya kimya bölümlerinden mezun olan kişiler İş Güvenliği Uzmanı eğitimi alarak iş güvenliği uzmanı olmaktadır.
İş güvenliği uzmanı eğitimi 180 saat uygulamalı, 40 saat teorik eğitim süresinden oluşmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği uzmanı, iş yeri dahilinde kimyasal, fiziksel ya da biyolojik faktörlerden kaynaklanan hastalık ve yaralanmaları önlemek ya da ortadan kaldırmak amacıyla prosedürler geliştirmekle sorumludur.
İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur?
İş sağlığı güvenliği uzmanı olmak isteyen kişilerin üniversitelerin 2 yıllık İş Sağlığı ve Güvenliği ön lisans programlarından ya da üniversitelerin 4 yıllık mühendislik, mimarlık fakültelerinden, fizik, kimya bölümlerinden mezun olması gerekir.
İş Sağlığı ve Güvenliği dışındaki bölümlerden mezun olan kişilerin İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi alması gerekir. İş sağlığı güvenliği uzmanları yaptıkları göreve sınıflandırılmaktadır. Yeni mezun kişiler göreve “C sınıfı iş güvenliği uzmanı” olarak başlamak zorundadır. İş Sağlığı ve Güvenliği uzmanının sahip olması gereken nitelikler şunlardır;
- Problemlere etkili çözümler üretebilmek
- Çoklu iş tanımlarını önceliklendirebilmek
- Ekip çalışmasına uyum sağlamak
- Detay odaklı çalışmak
- Stresli durumlar karşısında sakin kalabilmek
- MS Office programlarına hakimiyeti bulunmak
İş Güvenliği Uzmanlarının ve İşyerlerinin Sınıflandırılması
İş sağlığı güvenliği uzmanlarının çalıştıkları yerlere ve tecrübelerine göre sınıflandırılmaktadır. İş yerleri; çok tehlikeli işyeri, tehlikeli işyeri, az tehlikeli iş yeri olarak sınıflandırılmaktadır. İş sağlığı uzmanlarının sınıflandırılmaları ise şu şekildedir;
- A sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
- B sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
- C sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
İş yeri sınıflandırması ve iş güvenliği uzmanı sınıflandırmasına bakıldığı zaman A sınıfı belgeye sahip olan iş güvenliği uzmanları, çok tehlikeli sınıfında yer alan işyerlerinde görev alabilmektedir.
B sınıfı belgeye sahip olan iş güvenliği uzmanları, tehlikeli sınıfında yer alan işyerlerinde görev alabilmektedir. C sınıfı belgeye sahip olan iş güvenliği uzmanları ise az tehlikeli sınıfında yer alan işyerlerinde görev alabilmektedir.
İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi Almak İçin Gereken Şartlar
Gerekli eğitimin tamamlanmasının ardından iş sağlığı güvenliği uzmanları yapılan sınıflandırma neticesinde görev yapabilmektedir. Daha öncesinde iş güvenliği uzmanlığı belgesi almamış olan kişiler sadece C sınıfı iş güvenliği belgesi alabilmektedir. A ya da B sınıfı belgesi alabilmek için ilk olarak C sınıfı belgesi almış olmak gerekir.
A sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı belgesi alabilecek kişiler;
- B sınıfı belgeye sahip ve bu belge ile en az 4 yıl görev yapmış olan kişiler
- A sınıfı ile ilgili eğitimleri alarak sınavda başarılı olmak
- Mühendislik ve mimarlık fakültesi mezunu olmak
- İş Sağlığı ve Güvenliği ya da İş Güvenliği programında doktora, en az 10 yıl müfettiş yardımcılığı, 10 yıl görev, uzman yardımcılığı yapmış olan teknik elemanlar, mühendislik, mimarlık mezunu kişiler
B sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı belgesi alabilecek kişileri,
- C sınıfı belgeye sahip ve bu belge ile en az 3 yıl görev yapmış olan kişiler
- B sınıfı ile ilgili eğitimleri alarak sınavda başarılı olmak
- İş Sağlığı ve Güvenliği programında yüksek lisans eğitimi almış olan mühendislik ve mimarlık mezunları, teftiş yapmakta olan mühendisler, mimarlar dışında bakanlıklarda en az 10 yıl müfettiş yardımcılığı yapmış olan kişiler
C sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı belgesi alabilecek kişileri,
- C sınıfı ile ilgili verilen eğitimlerde ve sınavlarda başarılı olan mühendislik ve mimarlık fakültesi mezunları
- İş Sağlığı ve Güvenliği alanında teftiş yapmakta olan mühendis, mimar ve teknik elemanlar hariç, Bakanlıklarda en az 10 sene müfettiş yardımcılığı yapmış olan kişiler
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanının Görevleri Nelerdir?
İş yerlerinin güvenliği ve işçilerin sağlığından sorumlu iş sağlığı güvenliği uzmanlarının genel görevleri şu şekildedir;
- İşçi sağlığı ya da güvenliğine karşı tehdit oluşturabilecek faaliyetleri askıya almak
- İş yeri ortamlarını, ekipmanlarını ya da uygulamalarını inceleyerek güvenlik standartlarına ve yasal düzenlemelere uygunluğu sağlamak
- Kazaların nedenlerini tespit etmek ve gelecekte bu kazalara karşı önlem almak
- Analiz için toz, gaz ya da diğer potansiyel toksik madde örneklerini almak
- Çalışanları, potansiyel tehlike barındıran iş metotlarından ya da materyallerinden koruyacak önlemler almak
- Gürültü anketleri, havalandırma araştırmaları, asbest yönetimi, sürekli atmosfer izleme planları gibi hijyen programları geliştirmek
- Acil durum prosedürleri geliştirmek
- Çalışanın sağlığını, rahatlığını ya da performansını etkileyebilecek aydınlatma, havalandırma, egzoz ekipmanı gibi koşulların yeterliliğini kontrol etmek
- Sağlık ve güvenlik konularında eğitim programları düzenlemek
- İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirmek
- Çalışma ortamının gözetimini yapmak
- İş sağlığı ve güvenliği mevzuatı gereğince işyerinde yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlayarak uygulamalarını kontrol etmek
- Sağlıkla ilgili şikayetleri araştırmak
- Tesisleri denetleyerek kamu sağlığı mevzuatına uyduklarından emin olmak
- Tehlikeli koşul ya da ekipmanları düzeltici yöntemler oluşturmak amacıyla mühendisler ile iş birliği içerisinde çalışmak
- Belirtilen alanları kontrol ederek yangın önleme ekipmanı, güvenlik ekipmanı, ilk yardım malzemelerinin varlığını sağlamak
