Dizgi Operatörü Ne İş Yapar?
Tasarlanan metin ve görselleri bilgisayar ortamına aktaran kişiye dizgi operatörü denir. Basılarak çoğaltılmak üzere matbaaya gelen kitap, takvim, katalog, dergi, broşür, afiş gibi bir orijinali sıcak dizgi veya foto dizgi ile düzenler. Baskı öncesinde, çoğaltılacak metnin yazım işlemlerini yaparak baskı orijinali hazırlama bilgi ve becerisine sahiptir.
Resim, fotoğraf gibi görsel ögeleri bilgisayara aktararak grafik tasarım programları yardımıyla sayfalara yerleştiren, montajını yapan dizgi operatörü, bilgisayardan film ya da kalıp çıkışlarını da yaparak baskıya hazır hale getirir.
Sıcak dizgi ve foto dizgi olmak üzere iki alanda yeterliliğe sahip olan meslek erbaplarının çok iyi derecede bilgisayar kullanması gerekir. Matbaalarda, basımevlerinde ve yayınevlerinde çalışma imkanına sahiptirler.
Dizgi Operatörü Nasıl Olunur?
Dizgi operatörü olmak isteyen kişilerin en az ilköğretim okulu mezunu olmak gerekir. Meslek eğitimi Mesleki Eğitim Merkezlerinde ya da Matbaa Meslek Lisesi veya Endüstri Meslek Lisesi, Dizgi, Matbaacılık ve Matbaa bölümlerinde verilmektedir.
14 yaşını dolduran ve 19 yaşından gün almamış herkes çıraklık eğitimine başvurabilir. Meslek liselerinde dizgi operatörlüğü eğitimi alabilmek için ise meslek lisesinin başvuru şartlarını taşımak gerekir.
Mesleki Eğitim Merkezlerinde öğrencilerin yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak eğitim verilmektedir. Eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlar için 2 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlar için ise 1 yıldır.
Dizgi Operatörünün Nitelikleri Nelerdir?
Dizgi operatörü olmak isteyen kişilerin sahip olması gereken nitelikler şunlardır;
- Şekil ilişkilerini görebilme yeterliliğine sahip olmak
- Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilme gücüne sahip olmak
- Estetik görüşe sahip olmak
- Ayrıntı ve değişikliklere dikkat edebilmek
- Göz rahatsızlığı olmamak
- Kronik bronşit, akciğer hastalıkları, doğuştan veya sonradan kazanılan kalp hastalıklarından birine sahip olmamak
- Ekip çalışmasına yatkın olmak
- Yazım kurallarını iyi bilmek ve uygulamak
Dizgi Operatörünün Görevleri Nelerdir?
Baskısı yapılacak örneğe göre bilgileri ve resim yerleştirilecek alanları sayfa üzerinde belirleyen dizgi operatörünün görevlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Sıcak dizgi makinesi ya da bilgisayar üzerinden yazı karakterlerini ve boyutunu isteğe uygun olarak düzenlemek
- Müşteri veya teknik elemanlarla görüşerek form taslaklarının boyutunu belirlemek
- Bilgisayar çalışmalarını asetata çekmek
- Metni yazmak ve imla hataları ile teknik hataları düzeltmek
- Kapak, afiş ya da diğer fotoğraflı baskıların renk düzenlemelerini yapmak
- Mizanpajı yapılacak sayfaların ölçülerini almak ve mizanpaj yapmak
- Sayfayı kontrol edip prova çıktısını almak, kontrol edilmek üzere ilgili birime ya da müşteriye göndermek
- Yazı dizgileri ile resimleri birlikte sayfa üzerinde düzenlemek
- Dizgisi tamamlanan tasarımların ozalit kopyalarını alarak müşteri onayına sunmak
- Baskı için aydınger kağıda orijinal çıktının ters emisyonunu almak, montaja göndermek
- Müşteri tarafından verilen revizyonları ya da değişiklikleri düzenlemek
- Neticelenen işleri arşivlemek
- Dizgi sırasında kullanılan tüm ekipmanların periyodik bakımlarını yapmak
